1982: Het lijk bij de Lek
Beusichemsedijk, Culemborg.
Op 9 mei 1982 wordt bij Culemborg aan de Lek het stoffelijk overschot gevonden van Emanuel Friedmann (J. E. Friedmann). Deze Joodse man, geboren in 1952, kwam uit België. Hij was destijds opgenomen in psychiatrisch centrum Sinaï te Amersfoort. Friedmann liep wel vaker weg uit de inrichting en werd deze keer vermist sinds zondag 25 april. Hij wandelde veel en was nu vermoedelijk op weg gegaan naar zijn familie in Antwerpen. Op tv werd er een politiebericht aan gewijd.
Zelfmoord?
De buren van de Culemborgse commissaris van politie, J. W. van Roon, vinden het lijk op een zondag bij het uitlaten van hun hond in het hoge gras in de uiterwaarden bij de zogenaamde Halfuurspaal langs de Lek, ter hoogte van de Weidsteeg. Van Roon stuurt een surveillanceauto van de gemeentepolitie Culemborg naar de plaats van aantreffen. De agenten denken dat het ‘t lijk van de boerenknecht L. betreft. L. woont vlakbij, net aan de andere kant van de Beusichemsedijk. Ze behandelen de zaak als zelfmoord. Het lijk wordt getransporteerd naar het sectielokaal.
Wurging?
De arts, dokter Vroon, geeft echter bij de sectie geen verklaring van natuurlijke dood af: hij treft in de hals van het lijk wurgsporen aan. De politie behandelt het overlijden nu verder als moordzaak en roept het net opgerichte Regionaal Bijstandsteam (RBT) Utrecht bij elkaar. Culemborg viel tot 1994 onder het arrondissementsparket van Utrecht. Even is er twijfel, het lijk ligt namelijk tegen de van oudsher bekende gemeentegrens tussen Buren en Culemborg aan. Het blijkt echter dat de grens enkele jaren daarvoor, in 1978, ongeveer 500 meter naar het zuidoosten is verplaatst door een gemeentelijke herindeling. Het lijk ligt daardoor net op het grondgebied van de gemeente Culemborg. Het blijft dus een zaak van de gemeentepolitie Culemborg en niet van de rijkspolitie Buren, district Nijmegen.
Onderzoek
Het nagenoeg blote lichaam blijkt van Emanuel Friedmann te zijn; kleding, bril en keppel zijn nergens te vinden. Belangrijke sporen zijn gewist, door de tijd, het weer en door het rondlopen van vele politiebeambten op de plaats delict. Men vindt wel een lichtkleurige ceintuur. Deze gaat echter door vele handen en is als spoor waardeloos geworden.
Het RBT doet verder een buurtonderzoek en roept getuigen op. De politie maakt een luchtfoto van de vindplaats en hoort de pontbazen van Culemborg en Beusichem. Omdat Friedmann kennelijk op weg was naar België, moet hij zijn overgevaren. Bij het Culemborgse of Beusichemse veer? Of zijn de daders overgevaren en zaten ze al met het lijk in hun maag? Hoe hebben ze dat lijk eigenlijk verborgen gehouden? En als zowel de daders als Friedmann al over de Lek waren, is hij dan toch gewurgd bij die Halfuurspaal? Rondrijden met een lijk is natuurlijk een risicovolle onderneming.
Er komt weinig nuttige informatie binnen. Het betreft nog geen handvol tips. Wel heeft een vrouw vroeg in de ochtend een wit busje bij de Halfuurspaal gezien, maar ze is niet zeker, ook niet over het tijdstip. Kort hierna wordt het Regionaal Bijstandsteam al ontbonden. Waren alle opties tot verdere recherche uitgeput of is men in dit geval te vroeg gestopt met het onderzoek ? Wellicht bevat het politiedossier nog aanwijzingen die een nieuwe poging rechtvaardigen. De moord is alleen verjaard, dus niet meer in beeld bij politie en justitie. Als er over één zaak onbevredigend weinig bekend is geworden, dan is het deze wel. Daarom nemen wij de moord in onderzoek als old cold case. Het zou mooi zijn als er meer duidelijk wordt over dit misdrijf. Hulp van het publiek is hierbij wel nodig, dus denkt u iets over deze geschiedenis te weten, stuur ons dan een bericht!
Deel dit artikel of ga naar de pagina over het mysterie van de Culemborgse moordhoeve.