Gewurgd met haar eigen sjaal
Koeweg, Harderwijk.
Woensdag 6 april 1955. De vijfentwintigjarige Dieuwerke van der Vlegel fietst, na haar werk als portierster/telefoniste bij het Veluws sanatorium Sonnevanck te Harderwijk, rechtsaf de Leuvenumseweg op. Het is rond half vier. Mevrouw van Mourik, die vlak bij Sonnevanck woont, ziet haar nog het terrein van de instelling afkomen. Vijf dagen daarna, op Tweede Paasdag, vindt de Harderwijkse familie Blanken het levenloze lichaam van Dieuwerke in de bossen tussen Harderwijk en Ermelo. De jonge vrouw is gewurgd met haar eigen sjaal.
De meeste kranten beschrijven de locatie van het misdrijf redelijk algemeen: Dieuwerke lag in het dichte dennenbos achter de militaire schietbanen op ongeveer 800 meter van het sanatorium. Het Schilder’s Nieuws- en Advertentieblad geeft wel een vrij precieze plaatsaanduiding. De redactie heeft het over een dennenbos op de grens der gemeenten Harderwijk en Ermelo, nabij de Eendenparkweg. Ook stelt de krant: “De moord is gepleegd in een bosvak ten oosten van de Koeweg (achter de schietbanen). Deze weg loopt van de Leuvenumseweg in Harderwijk, naar het bosbad in Ermelo.”
Eerste onderzoek
De rechercheurs treffen geen sporen van mishandeling, aanranding of beroving aan. Haar fiets staat vlakbij tegen een boom. Dieuwerke ligt naast een brandgang, 7 meter van de kant van de weg. (waarschijnlijk dus de Koeweg) Haar benen zijn vanuit de brandgang te zien; het hoofd ligt tussen de bomen.
De politiekorpsen van Ermelo en Harderwijk houden rekening met de mogelijkheid dat zij niet ter plekke is vermoord, maar op een later moment daar is gedumpt. Men vindt namelijk, nadat ze daar vijf dagen zou hebben gelegen, nog helemaal geen dennennaalden e.d. op haar lichaam.
Op zaterdag 9 april, twee dagen vóór de vondst van het lijk, kamde de politie in samenwerking met een compagnie militairen meter voor meter de hele omgeving uit. Dat was inclusief de plaats waar Dieuwerke later werd gevonden, maar dus zonder resultaat ! Is er dan zo slecht gezocht? Voor de familie Blanken was Dieuwerke goed zichtbaar. Dit gegeven sterkt de politie in de overtuiging dat het slachtoffer daar later gedumpt zou kunnen zijn. Maar hoe zit het dan met die fiets?
De politie verspreidt biljetten met een foto van Dieuwerke met de nodige vragen, ook onder de talrijke militairen die daar gelegerd zijn. Daarbij wordt een beloning van 1000 gulden uitgeloofd.
Anonieme brieven
Dan ontvangen politie en justitie een anonieme brief die er op wijst dat Dieuwerke een ontmoeting heeft gehad. De schrijfster is verpleegster van beroep; ze schrijft dat ze op 6 april in het bos een afspraakje had met een militair; ze waren er allebei tijdens hun werkzaamheden stiekem tussenuit geknepen. Tijdens hun rendez-vous in de bosjes hoorden ze op een bepaald moment stemmen in de verte. De verpleegster is uit nieuwsgierigheid gaan kijken en heeft van een afstandje Dieuwerke gezien, samen met een vreemde, lange man. Deze riep op vitterige toon tegen Dieuwerke: “Schiet op, ik heb niet de hele dag de tijd.” Tijdstip: kwart over vier.
De briefschrijfster is dus een belangrijke getuige. Helaas lukt het de autoriteiten niet haar uit de anonimiteit te halen. Ook haar verloofde, de soldaat, heeft zich nooit gemeld. Angst voor bestraffing vanwege hun ondisciplinair gedrag weegt kennelijk zwaarder dan hun plicht als burger, concludeert de officier van justitie. Hij laat hen via alle kanalen straffeloosheid beloven voor hun gedrag, maar ook dit helpt niet. De officier verklaarde hierover diep teleurgesteld te zijn. Tegelijkertijd kan niet worden uitgesloten dat het verhaal in de brief verzonnen is. En dan is het weer veel logischer dat er niet gereageerd wordt op oproepen om zich te melden.
Er was trouwens nóg een anonieme briefschrijfster, maar zij kon wel door de politie worden opgespoord. De vrouw leek eerder in de categorie ‘verwarde mensen’ dan in die van de ‘grappenmakers’ thuis te horen. In ieder geval kwam de politie er geen steek verder mee. Het is dan inmiddels november 1955.
Raadselachtige bijkomstigheid bij de hele zaak is nog dat Dieuwerke tegenover familie, vriendinnen en kennissen met naam en toenaam praat over haar verloofde, terwijl niemand die ooit gezien heeft. Ook de politie heeft deze man, ondanks uitgebreid onderzoek, nooit kunnen vinden. Hoewel er door de verschillende instanties enorm veel werk is verricht om een spoor van de dader te vinden, gaat de zaak uiteindelijk als onopgelost in de boeken.
Het Algemeen Dagblad besteedde in haar editie van zaterdag 21 mei 1966 een hele pagina aan de onopgeloste moord op Dieuwerke van der Vlegel. Lees hier het artikel. Wij duiken de archieven in om te zien of er misschien toch nog losse eindjes zijn. En mocht u toevallig weten wie die eerstgenoemde briefschrijfster is geweest, dan horen we dat graag!
Deel dit artikel of ga naar het onderzoek inzake de moord op de heer Canter Visscher.